Het ‘verre’ Vlissingen was vorige week donderdag the place to be voor de Nederlandse filmindustrie. Zo’n 100 distributeurs, producenten en exploitanten troffen elkaar in bioscoop CineCity voor alweer de 3e editie van de branchecontactdag Film. Een dag die zich afspeelt tegen de achtergrond van Film by the Sea Vlissingen. Centrale thema’s van deze dag waren de zichtbaarheid van de Nederlandse film en AI.

Zoek de samenwerking met industriecollega’s (en AI?)

Het programma opent met de door AI gecreëerde trailer ‘Genesis’ met de premisse: hoe kan de mensheid de regie herpakken, nadat ze alle macht uit handen heeft gegeven aan robots (en AI)? Een kolfje naar de hand van keynote spreker Sami Arpa van het Zwitserse bedrijf Largo.ai – gespecialiseerd in AI-diensten voor de audiovisuele industrie. Vanaf 2025 zal ‘The age of data and AI’ zijn intrede doen, voorziet Arpa. ‘Dan is de technologie zo ver ontwikkeld dat bijvoorbeeld een scenarioschrijver met hulp van ‘state of the art’ AI vooral sneller scripts kan produceren. De (menselijke) creativiteit blijft leidend en onderscheidend, stelt Arpa vervolgens gerust.

In zijn presentatie toont Arpa onder andere aan dat alleen al met het uploaden van een script een gedetailleerde genre- en emotie-analyse kan worden gemaakt, waaruit een soort film-DNA ontstaat. Alle films gebaseerd op een soortgelijk script uit de rijke database van het bedrijf fungeren als referentie, waaruit verschillende analyses en voorspellingen rollen. Daarmee kan gestuurd worden op het potentiële publiek, demografie, opbrengst (financial forecast) en welke acteurs/actrices er bij het DNA-profiel passen op basis van hun historie (en successen). De AI-tool van Largo.ai, gebaseerd op openbare en aangekochte data en de eigen data van het VOD-platform van het bedrijf zelf, heeft overigens minder last van (onbewuste) vooroordelen, waardoor er voor een rol doorgaans anderhalf keer meer acteurs en actrices van kleur worden gecast.

Sami Arpa verzorgde de key note en laat zien wat er nu al mogelijk is met AI (foto: Lex de Meester)

Fair money calculation
De tool van Largo.ai kan volgens Arpa gebruikt worden om in te schatten hoeveel huishoudens een film na release op een streamingplatform zullen gaan zien en wat de mogelijke opbrengt van zo’n productie is. Daaruit kun je als maker je conclusie trekken. Sami eindigde met de belofte dat de golden age of European cinema voor de deur staat. Door gebruik te maken van AI kunnen onafhankelijke makers/distributeurs een inhaalslag maken ten opzichte van grote Amerikaanse concurrenten.

Stabiele markt voor Nederlandse films
Na de pauze is het de beurt aan Koen de Groot, data analist bij NVPI, die zijn licht laat schijnen op de stand van zaken van Nederlandse Film. ‘Nederlandse films doen het best goed’, trapt Koen zijn talk af.  Vanaf 2016 blijft de markt, met zo’n 4 miljoen bezoeken per jaar, relatief stabiel. Die trend zal zich waarschijnlijk voortzetten in 2023. In vergelijking met 2022 doen we het dit jaar iets beter, we zitten nu (t/m augustus) op 2,3 bezoeken. Dat ligt in lijn met de pré-corona-jaren. ‘Mijn prognose is dat we opnieuw op ongeveer vier miljoen bezoeken gaan uitkomen gezien het filmaanbod in het najaar.’

De prestaties van Nederlandse films per genre
Als het gaat om het aantal uitgebrachte producties in de laatste jaren staan documentaires ver bovenaan, gevolgd door dramafilms en (romantische) komedies. Als vervolgens het aantal bezoeken worden gerelateerd aan het aantal uitgebrachte titels vallen een aantal zaken op. Zo werden er in de laatste vier jaar (2019-2022) meer documentaires uitgebracht dan in de vier jaar daarvoor (2015-2018), maar het gemiddelde bezoek per documentaire nam wel fors af. Uitzondering zijn natuurfilms. Die trekken gemiddeld een stuk meer bezoekers dan de reguliere documentaires. Dit beeld van afnemend bezoek is in mindere mate zichtbaar bij andere genres. Het totale bezoek blijft nog steeds in grote mate afhankelijk van komedies en jeugdfilms. Met name de ‘reguliere’ komedies deden het erg goed de laatste vier jaar. Het bezoek aan romantische komedies nam gemiddeld iets af. Ook jeugdfilms, en in het bijzonder Sinterklaasfilms, zijn nog steeds verantwoordelijk voor een groot deel van het bezoek aan Nederlandse films. Vervolgens gaat Koen in op de regionale verschillen in populariteit van NL films: het marktaandeel van Nederlandse films ligt buiten de grote steden beduidend hoger (18% t.o.v. 32%). Daarmee wordt duidelijk dat de regio een grote rol speelt in het succes van Nederlandse films.  Moderator Farid Tabarki vraagt hem ter afsluiting nog een advies mee te geven aan de zaal: ‘Houd rekening met de regio en zet daar vol op in. Daar zit veel potentie.’ Of vergrijzing nog een issue is, is Farid’s vervolgvraag. ‘Ook vol inzetten op ouderen,’ zegt Koen. ‘Mensen onder de 35 zijn vatbaarder voor alternatieve uitjes en films thuis kijken.’

4 cases van Nederlandse bodem
Dag-moderator Farid Tabarki loodst het publiek tot slot vakkundig langs 4 cases uit de Nederlandse filmpraktijk. Slim samenwerken, ambassadeurs creëren voor je film/documentaire en je (potentiële) publiek kennen/ontdekken én activeren is KEY voor de zichtbaarheid van de Nederlandse film, zo blijkt uit de enthousiaste, open en eerlijk neergezette ervaringsverhalen van achtereenvolgens producent Joram Willink, exploitant Anyssa Tlili en de distributeurs Jeffrey de Graaff en Thomas Wolff.

Joram Willink – BIND Film
Als producent maakt Joram Willink met BIND Film artistieke bioscoopfilms met een maatschappelijke boodschap. Om die goed voor het voetlicht te brengen zet hij al in het ontwikkelstadium in op samenwerking met de distributeur en werkt hij rondom de release aan zogenoemde zichtbaarheidsacties om het bereik te vergroten. Joram deelde zijn ‘lessons learned’ wat betreft de uitbreng van eerdere films. Zo werkte hij rond de release van ‘Gluckauf’ samen met dagblad de Limburger en regionale zender L1. Voor de film ‘Mijn bijzonder rare week met Tess’, die zich afspeelt op Terschelling, werkte hij samen met Rederij Doeksen. Joram: ‘Ik denk dat iedereen op de veerboot naar Terschelling de trailer heeft gezien!’. Maar er waren ook leermomenten. Zo strandde een poging om een educatieprogramma op te zetten rondom ‘El Houb’ en had er intensiever samengewerkt kunnen worden met het COC. Op basis van zijn ervaringen presenteerde Joram nieuwe ideeën voor nieuwe releasestrategieën voor toekomstige films, te beginnen met de bioscoopdocumentaire ‘De Manager’. Joram wil meer inzetten op eventmarketing, waarbij het netwerk dat tijdens de research opgebouwd is zo goed mogelijk aangeboord wordt. Hij wil intensief samenwerken met de distributeur én exploitanten om een zo groot mogelijk publiek te bereiken.

Jeffrey de Graaff – distributeur M&N Mediagroup – Onder het Maaiveld
Jeffrey opent door te delen dat de ontwikkeling van ‘Onder het Maaiveld’ een intensieve periode is geweest. ‘De film fungeerde als pilot, het was een ontdekkingstocht! Gelukkig zitten we nu samen met de producent in één pand, waardoor we intensief hebben kunnen samenwerken aan de releasestrategie. We hebben contact gezocht met tuincentra, ingenieurs, (lokale) overheden en beleidsmakers, natuurclubs en LTO, uiteraard ook regeneratieve boeren en zelfs met (de achterban van) de BBB, ook zij vinden dat het ‘anders’ moet. Daarmee is ‘Onder het Maaiveld’ ook een verbindende film, die uiteenlopende politieke standpunten met elkaar verbindt. Doelgroep is niet de eindconsument, maar mensen die met de bodem werken. Deze mensen worden superfans en ‘advocates’ voor onze films.’ ‘Onder het Maaiveld’ heeft inmiddels een junior versie en wordt in de Verenigde Staten onder de titel Planet Soil vertoond. Jeffrey: ‘We hebben een lange doorlooptijd en niet alle ballen op één releasedatum gezet.’ Daarop volgt nog een tip uit het publiek: maakt duidelijk voor het publiek dat als ze de film willen zien, dat dat (voorlopig) alleen in de bioscoop kan.

Anyssa Tilly – Pathé – All Inclusive Anyssa deelt het podium met Joost de Wit en Marguerite Frowein van distributeur WW Entertainment en producent Frank Groenveld. Ze vertelt dat de uitbreng van een romcom als All Inclusive via Pathé niet gegarandeerd een succes is. Al tijdens de scriptfase is door bedenker Tibor Lukács nagedacht over de inhoud. Een belangrijk speerpunt – ingebracht door de distributeur waarmee al in vroeg stadium is samengewerkt, was dat de film zowel de mannelijke als de vrouwelijke kant van het verhaal vertelt, om een zo breed mogelijke doelgroep aan te spreken. Samen met WW Entertainment is verder ook gekeken naar de ideale releasedatum en het organiseren van ladies nights rondom de film. Er is in de programmering niet gekozen voor het hoogste aantal vertoningen in de eerste week, maar juist meer vertoningen over een langere periode. Ook na de eerste weken is de film in veel steden geprogrammeerd, één vertoning per avond, op hetzelfde tijdstip: 20.30 uur. Anyssa: ‘Meer is niet altijd beter en het heeft gewerkt: ‘Er was in de eerste weken amper een ‘drop’ in bezoekersaantallen.’ Haar boodschap aan de branche: sectorbreed overleg is nodig om een film goed in de markt te kunnen zetten.

Thomas Wolff – Misfit In zijn presentatie van ‘From Misfit to Blockbuster’ maakt Thomas Wolff het publiek deelgenoot van het succesverhaal van Misfit, gemaakt voor een doorgaans lastig te bereiken doelgroep: meiden van 7 tot 14 jaar. Door samen te werken met populaire vloggers en influencers en daar de belangrijkste ingrediënten voor het verhaal op te halen (jongens, youtube, boys, fashion et cetera), én die vloggers op te nemen in de cast, is Misfit inmiddels uitgegroeid tot een IP en 4 Nederlandse vervolgfilms, een Netflix original en 4 buitenlandse remakes. De smart-budget-film werd gedraaid in 13 dagen(!) met een productiebudget van ruim onder de miljoen. Al voor de eerste draaidag werd de markt geactiveerd met een teasercampagne op de socials en met volop contentcreatie door de vloggers en influencers. ‘De trailer van de eerste Misfit-film is met 6 miljoen vertoningen nog altijd de best bekeken Nederlandse filmtrailer ooit!’, stelt Thomas. Hij sluit zijn talk af met een verzoek aan het Filmfonds: ‘verlaag de drempelwaarde van het productiebudget voor de aanvraag van de Production Incentive. Die is nu 1 miljoen, maar was € 600.000. Precies om die reden is er nog geen Misfit 5 in de maak. Zonder de bijdrage uit de Production Incentive wordt het risico voor smart-budget films zoals deze te groot.’ Daarna ontspint zich een korte, maar felle discussie in de zaal over het functioneren van het Filmfonds, waarbij er vraagtekens worden gezet over de doeltreffendheid van de steunregelingen en of deze de sector als geheel wel voldoende ondersteunen. Dit gesprek wordt ongetwijfeld vervolgd!

Na het programma was er een borrel en buffet buiten op het overdekte terras, waarbij de borrel mede mogelijk werd gemaakt door Warner Bros. Pictures International in verband met het 100-jarige bestaan van het bedrijf: ‘#WB100: Celebrating Every Story’. Voor de blijvers: ’s avonds was er nog de mogelijkheid de sing-a-long vertoning ‘Mama Mia!’ bij de te wonen in hartje Vlissingen!

Een vrolijke boel tijdens de sing-a-long vertoning Mama Mia, foto: Lex de Meester