Nederland ging weer volop naar de film in 2023

Het was een mooi jaar voor de Nederlandse bioscoopbezoeker. Met films als Avatar: The Way of Water, The Super Mario Bros. Movie, Barbie, Oppenheimer en Wonka trokken de bioscopen en filmtheaters in 2023 een breed publiek. Dat is terug te zien in de cijfers. Er werden in 2023 bijna 32 miljoen bioscoopkaartjes verkocht. Dat is 27% meer dan in 2022. De cijfers komen van Filmdistributeurs Nederland (FDN) en de Nederlandse Vereniging van Bioscopen en Filmtheaters (NVBF)..

Een bezoek aan de bioscoop is al jaren een van de populairste uitjes in Nederland. Na een aantal slechte jaren met lange lockdowns door de coronacrisis, waren bioscopen en filmtheaters in 2023 voor het eerst weer het gehele jaar open en wisten veel Nederlanders de weg ernaartoe goed te vinden. Gemiddeld ging men 1,8 keer naar een bioscoop of filmtheater; in 2022 was dat nog 1,4 keer. De omzet uit de kaartverkoop (de box office) kwam uit op € 338 miljoen, een stijging van 31%.

Best bezochte films
Het jaar begon sterk met het doorlopende succes van Avatar: The Way of Water. De film werd vorig jaar 1,3 miljoen keer bezocht (in totaal 2,2 miljoen). In het voorjaar werd dit succes gevolgd door The Super Mario Bros. Movie (met 1,7 miljoen bezoeken). De grootste klapper kwam in de zomer met ‘Barbenheimer’. Beide films, Barbie en Oppenheimer, zorgden voor een ongekende hype, waarbij Barbie (met 1,8 miljoen bezoeken) net iets populairder was dan Oppenheimer (met 1,7 miljoen bezoeken). Ook in de filmtheaters waren Oppenheimer en Barbie in trek, samen met de populaire boekverfilming De Acht Bergen.

 Nederlandse films
Er werden in het afgelopen jaar ruim 4 miljoen bioscoopkaartjes verkocht voor Nederlandse films. Dat is een vergelijkbaar aantal als in voorgaande jaren. Het marktaandeel zakte wel van 16% in 2022 naar 14% in 2023 onder andere door het toegenomen aanbod van buitenlandse films. De Tatta’s die al aan het eind van 2022 uitkwam, was de absolute hit met ruim 500.000 bezoekers in 2023 (in totaal bijna 700.000). Het vervolg, De Tatta’s 2, sinds half december te zien, trok in de eerste weken ook direct veel bezoekers (284.000 in 2023). Ook Bon Bini: Bangkok Nights dat een week later uitkwam, scoorde hoog (226.000 in 2023). Daarnaast deden de Sinterklaasfilms het wederom goed, net als de familiefilm De Bellinga’s: Vakantie op Stelten en de thriller Klem. Sweet Dreams, de grote winnaar van de Gouden Kalveren, werd uiteindelijk bijna 75.000 keer bezocht.

Openingen en vernieuwingen theaters
Op diverse plekken in het land werden in 2023 theaters geopend en vernieuwd. Zo opende Pathé Ypenburg in Den Haag in mei met acht zalen; daar kwamen later in het jaar nog zes zalen van The (Any)Thing bij. In Hulst opende de Koning van Engeland met drie zalen, in Gemert kreeg Theater de Eendracht één filmzaal en Filmhuis Breda opende met twee zalen. Verder vonden er in diverse steden heropeningen, renovaties en uitbreidingen plaats.

 Uitdagingen voor 2024
In 2024 worden grote films verwacht, zoals Dune: Part Two, Inside Out 2 en Joker: Folie à Deux . Er zijn ook uitdagingen. Het grote publiek heeft na de coronacrisis de weg naar de bioscoop weer goed gevonden, maar het totale bezoek in 2023 ligt nog wel 14% lager dan in de jaren voor de coronacrisis (het gemiddelde van 2017-2019). Door de langdurige stakingen van Amerikaanse acteurs en scenaristen in 2023 zullen sommige films later uitkomen en het is afwachten wat daarvan het effect gaat zijn. Tegelijkertijd laat het afgelopen jaar zien dat een filmjaar zich moeilijk laat voorspellen: onverwachte hits zijn altijd mogelijk.

Bijlagen: Kerncijfers 2023 | Top 20 Algemeen, Top 30 Nederlandse films, Top 20 films Filmtheaters | Releaselijst 2024